“Shërbimet e integruara socio-shëndetësore” Prof. Asos .Dr. Eliona Kulluri, Dr. Miranda Spahiu.

Shëndeti është një komponent i rëndësishëm i mirëqënies. Ashtu sikurse e përkufizon edhe OBSH “shëndeti nuk nënkupton vetëm mungesën e sëmundjes apo pafuqisë por është një gjendje e mirëqënies së plotë fizike, mendore dhe sociale”. Përkufizim ky i cili thekson jo vetëm rëndësinë e trajtimit mjekësor të individit, por vlerëson edhe rolin e profesionistëve të fushave sociale në strukturat të cilat ofrojnë shërbime shëndetësore.
Shëndeti dhe sëmundja janë të përcaktuara nga ndërveprimet dinamike midis faktorëve biologjikë, psikologjikë, të sjelljes dhe ato socialë (IOM, 2001). Engel më 1977 propozoi modelin biopsikosocial për trajtimin e sëmundjes, model ky që i adresohet aspekteve biologjike, sociale, mjedisore, psikologjike dhe bihaviorale (të sjelljes) të sëmundjes. Kjo zgjeron modelin tradicional mjekësor të kujdesit shëndetësor i cili fokusohet fillimisht në shkaqet biologjike të sëmundjes. Ndërkohë ndërhyrja që konsideron çështjet bio-psiko-sociale të lidhura me shëndetin kërkon funksionimin e një grupi ndërdisiplinor profesionistësh për t’iu adresuar problemeve dhe shqetësimeve mjekësore në një shumëllojshmëri situatash.
Shërbimet e integruara sociale dhe shëndetësore marrin forma të ndryshme për të përmirësuar shëndetin e popullatës me nivele të ndryshme të koordinimit. Format e ndërveprimit të shërbimeve janë të shumëfishta, në varësi të sektorëve, grupeve të synuara, objektivave apo dhe nivelit të qeverisjes (lokal, qarku dhe kombëtar).
Kujdesi ndërveprues (i integruar) është një qasje për çdo individ ku boshllëqet në kujdes, ose koordinimi i jo i duhur i kujdesit, çon në një ndikim negativ në përvojat dhe rezultatet në shëndet. Ky lloj kujdesi, në mënyrë të veçantë është i domosdoshëm për të moshuarit, për individët që jetojnë me sëmundje kronike dhe mendore afatgjata, por edhe për ata me nevoja komplekse mjeksore ose që kërkojnë kujdes të menjëhershëm. Kujdesi i integruar është më dobishëm kur është i bazuar në popullatë dhe merr parasysh nevojat e ndryshme dhe të shumëllojshme të përfituesve të shërbimit.
Dokumentat strategjikë për grupet në nevojë në Shqipëri theksojnë bashkëpunimin ndërinstitucional në nivel qëndror e lokal për të përmirësuar jetën e njerëzve. Strategjia e Zhvillimit të Shërbimeve të Kujdesit Shëndetësor Parësor 2020-2025, përcakton “integrimin e shërbimeve shëndetësore dhe sociale për t’iu përgjigjur nevojave individuale të individëve dhe grupeve të prekshme”. Ky model shërbimi i integruar social dhe shëndetësor është duke u pilotuar në 6 bashki . Modeli pritet që t’iu sjellë qytetarëve shërbimet ë tilla si: kujdes afatgjatë, kujdes në shtëpi, kujdesi paliativ, kujdesi komunitar për shëndetin mendor, këshillim psiko-social, ligjor, vetë-kujdes, shërbime të rehabilitimit apo përmirësimin e mnaxhimit të komunitetit për sëmundjet jokronike.
Nga ana tjetër, Puna Sociale në kontekstin shëndetësor ka një histori më tepër se 100–vjeçare (Auslander, 2001; Center of Workforce Studies, 2008; NASW, 2014). Njohja e rëndësisë se kujdesit shëndetësor në mirëqenien e përgjithshme të individit dhe aftësia e punonjësve socialë për të dhënë kontribute unike për kujdesin ndaj pacientit kanë bërë që puna sociale në shëndetësi të bëhet fusha më e madhe e praktikën së punës sociale. Roli i një punonjësi social në fushën e shëndetit është të përmirësojë funksionimin social dhe emocional të individit, familjes dhe grupit/komunitetit nëpërmjet ndërhyrjeve të synuara dhe mobilizimit të shërbimeve dhe mbështetjeve. Punonjësit socialë ndërhyjnë në kontekstin e mjediseve dhe marrëdhënieve sociale të një individi, duke njohur ndikimin e përcaktuesve socio-ekonomikë, kulturorë, psikologjikë e politikë në shëndetin dhe mirëqenien e përgjithshme.